Van kwetsbaarheid naar kracht: Wanda Nijbroek’s missie in de therapie

In een recent gesprek met Wanda Nijbroek, ervaren therapeut op het gebied van hechting en trauma, werden we meegenomen in haar rijke en inspirerende werk met kinderen en gezinnen. Wanda, met haar indrukwekkende loopbaan van meer dan veertig jaar, heeft zich ontwikkeld tot een vertrouwenspersoon die families begeleidt in het herstellen van beschadigde relaties en het verwerken van ingrijpende gebeurtenissen. Haar aanpak is doordrongen van empathie, begrip en een diep geloof in de kracht van verbinding.

Wanda’s reis begon in het speciaal onderwijs, waar haar fascinatie voor menselijk gedrag werd aangewakkerd. “Ik was altijd nieuwsgierig naar wat er schuilging achter bepaald gedrag,” vertelt ze. Die nieuwsgierigheid bracht haar naar de psychologie, waar ze ontdekte hoe trauma’s ons handelen kunnen vormen. “Het besef dat mijn eigen ouders, die de oorlog hadden meegemaakt, nog steeds getekend waren door hun verleden, motiveerde mij om gezinnen te helpen bij het helen van oude wonden,” voegt ze toe.

Wraparound Care

Wanda’s kracht ligt in haar holistische aanpak: het individu staat nooit los van zijn omgeving. Ouders, scholen en vrienden—iedereen speelt een rol in het herstelproces. “Als je wilt dat mensen veranderen, moeten hun omgeving en steunnetwerk mee veranderen,” benadrukt Wanda. Bij FamilySupporters werkt ze nauw samen met het netwerk rondom het kind. Dit principe sluit naadloos aan bij de methodiek van Wraparound Care, een van de vijf pijlers van FamilySupporters. Wraparound Care is een wetenschappelijk onderbouwde aanpak waarbij de omgeving van de cliënt direct wordt betrokken bij het herstel. Zo kunnen cliënten samen met hun naasten weer grip op hun leven krijgen, terwijl FamilySupporters op de achtergrond kan ondersteunen. Deze bredere aanpak zorgt ervoor dat de steun van alle kanten komt, waardoor de kans op blijvende verandering aanzienlijk vergroot.

Een essentieel element in Wanda’s werk is het opbouwen van vertrouwen. Pas wanneer een kind zich veilig voelt, kan er gewerkt worden aan het verwerken van wat pijn doet. “Het brein is als een verhalenverteller,” legt ze uit. “Het maakt van nare ervaringen vaak iets veel groters, iets dat nog veel angstaanjagender is dan de realiteit.” Wanda gebruikt technieken zoals EMDR en storytelling om kinderen te helpen hun angstige gedachten te ordenen en los te laten. Een ouder schrijft bijvoorbeeld een verhaal vanuit het perspectief van het kind over een traumatische gebeurtenis, dat vervolgens in een veilige setting wordt voorgelezen. Op die manier leert het kind dat het nu veilig is en dat wat ooit pijn deed, niet langer een directe bedreiging vormt.

Skippybal

Bij hechtingsproblemen biedt Wanda vaak ouder-kindtherapie aan. Ze helpt ouders en kinderen om elkaar beter te begrijpen door hun communicatie te ‘ondertitelen’. “Kinderen vragen soms om aandacht op manieren die ouders niet altijd opmerken,” legt Wanda uit. “Bijvoorbeeld door steeds hetzelfde trucje te willen laten zien. Als een kind herhaaldelijk een kunstje voordoet, kan dat gezien worden als een roep om bevestiging. Als ouders dit gedrag zo kunnen interpreteren, ontstaat er ruimte voor echte verbinding.” Wanda geeft een voorbeeld van een situatie waarin een kind voortdurend op een skippybal springt om de aandacht van papa te trekken. “Papa kan dan denken: ‘Hou daar maar mee op, je hebt het al tien keer gedaan.’ Maar wat hij eigenlijk zegt, is: ‘Ik weet dat je dit heel goed kunt, dus ga lekker verder met spelen.’” Haar missie is om die ruimte voor begrip te creëren, zodat ouders en kinderen dichter bij elkaar komen en de hechting versterkt wordt.

De voortgang die gezinnen boeken, wordt niet altijd in grote sprongen gemaakt. Vaak zijn het juist de kleine veranderingen die het verschil maken. Wanda beschrijft hoe een kind dat vroeger direct in woede uitbarstte als iets niet lukte, nu rustig kan uitleggen wat hem dwarszit.

“Dat zijn voor mij de tekenen van vooruitgang,” vertelt ze. Wanneer een kind en zijn gezin beter communiceren, beter omgaan met spanning, en signalen geven dat het goed gaat, is dat voor Wanda een moment om stil te staan bij het beëindigen van de behandeling. “Kinderen vinden het vaak heerlijk om naar de therapie te komen, maar als de spanning is verminderd, bouwen we langzaam af. We laten hen zien dat ze steeds meer zelf kunnen.”

Anti-monster spray

Creativiteit speelt een grote rol in Wanda’s aanpak. Ze geeft een voorbeeld van een jongetje dat nachtmerries had over zijn biologische vader. Samen met zijn moeder bedachten ze een “anti-monster spray”—een plantenspuit met water—die hij kon gebruiken om de nachtmerries te bestrijden. “Het lijkt simpel, maar het had een groot effect: hij sliep beter, voelde zich minder angstig en daardoor ook minder boos. En dat gaf ons weer de ruimte om verder te werken aan andere zaken,” legt Wanda uit. Het zijn dit soort creatieve interventies die ervoor zorgen dat Wanda niet alleen werkt met de wetenschap, maar ook met de verbeelding van kinderen.

Hoewel het soms moeilijk is om afscheid te nemen, begrijpt Wanda dat haar rol uiteindelijk is om zichzelf overbodig te maken. “Mijn taak is om ouders en kinderen te ondersteunen tot het moment dat ze zonder mij verder kunnen,” zegt ze met overtuiging. Ook wanneer gezinnen soms opnieuw moeilijkheden tegenkomen, blijft ze vertrouwen hebben in de kracht die ze samen hebben opgebouwd. “Het is niet altijd een rechte lijn naar boven, maar elke stap vooruit is waardevol.”

Het werk van Wanda Nijbroek is een krachtig voorbeeld van hoe compassie, kennis en creativiteit samenkomen om levens te veranderen. Haar toewijding aan de geestelijke gezondheidszorg voor kinderen en gezinnen toont aan hoe belangrijk het is om niet alleen te kijken naar wat mis is, maar vooral naar wat mogelijk is. Ze leert ouders en kinderen dat het oké is om kwetsbaar te zijn en dat, door samen aan hun verhaal te werken, ze een toekomst kunnen creëren waarin ze zich gehoord en veilig voelen. Haar werk is een ode aan de kunst van het begeleiden, en een herinnering dat, met de juiste steun, zelfs de diepste wonden kunnen helen.

Open en eerlijk

Aan het eind van ons gesprek vroeg ik Wanda: “Als u één boodschap zou mogen meegeven aan ouders of gezinnen die het moeilijk hebben, wat zou dat dan zijn?” Wanda antwoordde: “Weet dat ieder gezin zijn problemen heeft en dat opvoeden een enorme uitdaging kan zijn. Wees niet bang dat wij in de hulpverlening je gek zullen vinden. Sterker nog, we hebben begrip voor de moeilijkheden die je tegenkomt. Het is belangrijk om open en eerlijk te zijn en zoveel mogelijk te praten met mensen die je vertrouwt. Gewoon erover praten kan al een enorme steun zijn. Als ik geen sociaal netwerk om me heen had, weet ik niet hoe ik de opvoeding had kunnen volhouden. Opvoeden is echt een uitdaging. Je hoeft je kind niet altijd te begrijpen; het is normaal dat er momenten zijn waarop dat niet lukt. Wat belangrijk is, is dat we leren omgaan met het gevoel dat we niet altijd begrepen worden. En als er iets misgaat, herinner jezelf eraan dat er altijd tijd is om te herstellen. Je kinderen geven je echt minstens tien kansen per situatie.”

Deze boodschap van Wanda herinnert ons eraan dat we niet alleen staan in de uitdagingen van het ouderschap. Samen kunnen we groeien, leren en elkaar ondersteunen op deze reis.

Om deze ondersteuning te kunnen blijven bieden, groeit ons team. We zijn op zoek naar een klinisch psycholoog in Haarlem die samen met Wanda het verschil kan blijven maken. Heb je interesse? Kijk hier voor de vacature: Vacature klinisch psycholoog.

• Geschreven door Amira Mellah